Chúa nhật XXV Thường Niên, năm C
Đức Chúa chống lại những kẻ lấy tiền bạc mua người cơ bần.
Bài trích sách ngôn sứ A-mốt.
4Hãy nghe đây, hỡi những ai đàn áp người cùng khổ
và tiêu diệt kẻ nghèo hèn trong xứ.
5Các ngươi thầm nghĩ :
“Bao giờ ngày mồng một qua đi, cho ta còn bán lúa ;
bao giờ mới hết ngày sa-bát, để ta bày thóc ra ?
Ta sẽ làm cho cái đấu nhỏ lại, cho quả cân nặng thêm ;
Ta sẽ làm lệch cán cân để đánh lừa thiên hạ.
6Ta sẽ lấy tiền bạc mua đứa cơ bần,
đem đôi dép đổi lấy tên cùng khổ ;
cả lúa nát gạo mục, ta cũng đem ra bán.”
7Đức Chúa đã lấy thánh danh
là niềm hãnh diện của Gia-cóp mà thề :
Ta sẽ chẳng bao giờ quên một hành vi nào của chúng. Đó là lời Chúa.
Bài đọc 2: 1Tm 2,1-8
Hãy cầu xin Thiên Chúa cho mọi người. Thiên Chúa muốn cho mọi người được cứu độ.
Bài trích thư thứ nhất của thánh Phao-lô tông đồ gửi ông Ti-mô-thê.
1 Anh thân mến, trước hết, tôi khuyên ai nấy dâng lời cầu xin, khẩn nguyện, nài van, tạ ơn cho tất cả mọi người, 2 cho vua chúa và tất cả những người cầm quyền, để chúng ta được an cư lạc nghiệp mà sống thật đạo đức và nghiêm chỉnh. 3 Đó là điều tốt và đẹp lòng Thiên Chúa, Đấng cứu độ chúng ta, 4 Đấng muốn cho mọi người được cứu độ và nhận biết chân lý. 5 Thật vậy, chỉ có một Thiên Chúa, chỉ có một Đấng trung gian giữa Thiên Chúa và loài người : đó là một con người, Đức Ki-tô Giê-su, 6 Đấng đã tự hiến làm giá chuộc mọi người.
Điều này đã được chứng thực vào đúng thời đúng buổi. 7 Và để làm chứng về điều này, tôi được đặt làm người rao giảng và làm Tông Đồ -tôi nói thật chứ không nói dối- nghĩa là làm thầy dạy các dân ngoại về đức tin và chân lý. 8 Vậy tôi muốn rằng người đàn ông hãy cầu nguyện ở bất cứ nơi nào, tay giơ lên trời, tâm hồn thánh thiện, không giận hờn, không xung khắc. Đó là lời Chúa.
Tin Mừng: Lc 16,1-13
Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi Tiền Của được.
✠ Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.
1 Khi ấy, Đức Giê-su nói với các môn đệ rằng : “Một nhà phú hộ kia có một người quản gia. Người ta tố cáo với ông là anh này đã phung phí của cải nhà ông. 2 Ông mới gọi anh ta đến mà bảo : ‘Tôi nghe người ta nói gì về anh đó ? Công việc quản lý của anh, anh tính sổ đi, vì từ nay anh không được làm quản gia nữa !’ 3 Người quản gia liền nghĩ bụng : ‘Mình sẽ làm gì đây ? Vì ông chủ đã cất chức quản gia của mình rồi. Cuốc đất thì không nổi, ăn mày thì hổ ngươi. 4 Mình biết phải làm gì rồi, để sau khi mất chức quản gia, sẽ có người đón rước mình về nhà họ !’
5 “Anh ta liền cho gọi từng con nợ của chủ đến, và hỏi người thứ nhất : ‘Bác nợ chủ tôi bao nhiêu vậy ?’ 6 Người ấy đáp : ‘Một trăm thùng dầu ô-liu.’ Anh ta bảo : ‘Bác cầm lấy biên lai của bác đây, ngồi xuống mau, viết năm chục thôi.’ 7 Rồi anh ta hỏi người khác : ‘Còn bác, bác nợ bao nhiêu vậy ?’ Người ấy đáp : ‘Một ngàn giạ lúa.’ Anh ta bảo : ‘Bác cầm lấy biên lai của bác đây, viết lại tám trăm thôi.’
8 “Và ông chủ khen tên quản gia bất lương đó đã hành động khôn khéo. Quả thế, con cái đời này khôn khéo hơn con cái ánh sáng khi xử sự với người đồng loại.
9 “Phần Thầy, Thầy bảo cho anh em biết : hãy dùng Tiền Của bất chính mà tạo lấy bạn bè, phòng khi hết tiền hết bạc, họ sẽ đón rước anh em vào nơi ở vĩnh cửu. 10 Ai trung tín trong việc rất nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn ; ai bất lương trong việc rất nhỏ, thì cũng bất lương trong việc lớn. 11 Vậy nếu anh em không trung tín trong việc sử dụng Tiền Của bất chính, thì ai sẽ tín nhiệm mà giao phó của cải chân thật cho anh em ? 12 Và nếu anh em không trung tín trong việc sử dụng của cải của người khác, thì ai sẽ ban cho anh em của cải dành riêng cho anh em ?
13 “Không gia nhân nào có thể làm tôi hai chủ, vì hoặc sẽ ghét chủ này mà yêu chủ kia, hoặc sẽ gắn bó với chủ này mà khinh dể chủ nọ. Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa làm tôi Tiền Của được.” Đó là lời Chúa.
____________________
KHÔNG THỂ VỪA THỜ THIÊN CHÚA VỪA THỜ THẦN TÀI – Lm. Giuse Đỗ Đức Trí
Có thể chúng ta đã từng nhìn thấy, có những người theo đạo Công Giáo, nhưng tại góc cửa hàng vẫn đặt bàn thờ Thần Tài hoặc Ông Địa. Khi được hỏi: “Sao gia đình mình có đạo mà vẫn tin và cắm nhang cho Thần Tài và Thổ Địa?” Có người thì trả lời quanh: “Cái đó là của chủ nhà, cửa hàng này thuê lại!” Có người thì thật thà, không che giấu: “Làm ăn buôn bán mà! Có thờ có thiêng, có kiêng có lành!”
Hay trong cuộc sống, nhiều người trong chúng ta cũng đã có lần bực mình vì mua phải hàng giả, hàng kém chất lượng so với quảng cáo. Đến các điểm du lịch hoặc ra chợ mua lương thực, lấy một ký về nhà cân lại còn bảy lạng, mua đồ tươi từ biển về nhà phát hiện bị đánh tráo thành đồ ươn, đồ hư. Nhiều người dù có quay lại đôi co với người bán, nhưng cũng không giải quyết được gì. Lối làm ăn gian lận, kiếm tiền kiểu như thế sẽ không lâu bền, người mua bị lừa một lần, lần sau họ sẽ tránh xa.
Thưa quý OBACE, Lời Chúa hôm nay cảnh báo mỗi người: Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa, vừa là tôi tiền của được. Lời này không chỉ là lời nhắc bảo theo nghĩa đen thông thường, mà còn là lời nhắc nhở chúng ta về lối sống đạo mà người ta đặt Thiên Chúa vào hàng thứ yếu, không quan trọng và càng không phải là ưu tiên tuyệt đối. Lối sống đạo nước đôi này đang diễn ra dưới nhiều hình thức nơi những người có đạo.
Tiên tri Amos đã cảnh báo dân Do Thái về một lối sống đạo lợi dụng lề luật, “kinh doanh” Thiên Chúa, đem Thiên Chúa ra để đổi chác, buôn bán, kiếm lợi. Những ngày dành cho Thiên Chúa như ngày Sabat hoặc các ngày đại lễ, đáng lẽ ra phải là ngày vui mừng và dành nhiều thời gian hơn cho Thiên Chúa, thì những người Do Thái này, lại chỉ mong cho ngày lễ mau qua để còn làm ăn buôn bán. Việc nghỉ ngơi, dành giờ cho Thiên Chúa vào ngày Sabát mỗi tuần bị họ coi như ngày thiệt thòi trong kinh doanh chứ không phải là ngày để tạ ơn Thiên Chúa. Thậm chí họ than phiền, vì sao có nhiều ngày lễ nghỉ như vậy? Tại sao lại ngừng buôn bán trong ngày lễ; và những người này biện minh rằng: ngày lễ là ngày mọi người cần hàng hoá, lương thực để ăn mừng, vì thế họ phải buôn bán để phục vụ, thậm chí họ bán với giá đắt hơn. Họ mong mỏi: bao giờ ngày lễ qua đi để ta còn buôn bán? Bao giờ mới hết ngày Sabat để ta bày hàng?
Không chỉ xem việc dành một ngày cho Chúa trở thành gáng nặng, mà những người Do Thái còn tính đến chuyện buôn gian, bán dối để kiếm lời: Ta sẽ làm cái đấu nhỏ lại, chỉnh cán cân cho nặng thêm, Ta sẽ làm lệch cân để đánh lừa thiên hạ. Không chỉ làm ăn gian dối, những người này còn đi đến việc làm ăn theo kiểu chèn ép những người nghèo: Ta sẽ lấy tiền bạc mà mua đứa cơ bần, đem đôi dép mà đổi người cùng khổ, lấy lúa mục gạo nát đem ra bán. Làm ăn buôn bán kinh doanh, ai cũng mong có lời. Tuy nhiên, việc làm ăn gian dối, lỗi công bằng, thiếu bác ái như thế, chắc chắn không phải là điều Thiên Chúa muốn, trái lại, đó là điều Thiên Chúa lên án. Tiên tri Amos còn nhấn mạnh: Thiên Chúa sẽ lấy Danh Ngài mà thề rằng: Ta sẽ không bao giờ bỏ quên một hành vi gian ác nào của chúng. Thiên Chúa sẽ đòi lại sự công bằng cho những kẻ yếu thế, nghèo đói bị đối xử cách bất công.
Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu kể một câu chuyện về người quản lý bị coi là bất lương: Một người quản gia bị tố cáo đã phung phí tài sản của chủ, ông chủ gọi anh ta đến để tổng kết sổ sách và cắt chức quản lý của anh. Qua câu chuyện này, Chúa không khen sự bất lương gian dối của người quản lý, nhưng Chúa cho thấy sự khéo léo của anh để chuẩn bị cho ngày sa cơ thất thế. Anh này đã biết tận dụng chút thời hạn còn lại để sắp xếp sổ sách và nhất là anh biết nghĩ đến tình trạng xấu nhất sẽ xảy ra cho mình đó là anh sẽ bị đuổi việc.
Trước hết, người quản lý đã nghĩ đến số phận tương lai của mình, anh đặt câu hỏi với chính bản thân: Mình sẽ làm gì đây khi ông chủ cắt chức của mình? Anh này đã nghĩ ra cách làm sao để sau khi bị cắt chức, nghỉ hưu non, còn có người yêu quý mình, đón tiếp mình vào nhà, thay vì bị họ chửi bới, oán hận mãi mãi: Mình sẽ phải làm gì để có người đón tiếp mình sau này? Anh đã nghĩ ra cách, anh gọi từng con nợ đến để viết lại sổ sách và biên lai giấy nợ: Người nợ một trăm thùng dầu, viết lại còn năm mươi; người nợ một ngàn giạ lúa thì viết lại còn tám trăm. Mặc dù cách của người quản lý này làm vẫn là cách gian dối không thể chấp nhận, nhưng điều mà Tin Mừng Chúa muốn nói đến là anh ta biết nghĩ và biết chuẩn bị cho số phận chung cuộc của mình.
Bài học Chúa rút ra để dạy cho các môn đệ và mỗi chúng ta là: Hãy biết sử dụng của cải đời này và những cơ hội Chúa ban để mưu cầu hạnh phúc vĩnh cửu cho tương lai. Trên thực tế, nhiều người sở hữu khối tài sản lớn nhưng không thực sự hạnh phúc, họ vẫn phải sống trong lo âu, bất an, có người tuy giàu nhưng lại không có được một giấc ngủ ngon. “Nguy hiểm và dại dột” hơn nữa là có nhiều người biến của cải, gia tài thành cùng đích của cuộc đời. Có những người để cho tiền bạc trở thành ông chủ của cuộc đời, biến mình thành nô lệ cho của cải, tiền bạc, có người coi tiền bạc, của cải là quyền lực trên người khác, là sức mạnh sai khiến kẻ khác và coi của cải như là chúa của mình.
Thay vì dùng tiền bạc của cải chỉ để thoả mãn cho bản thân, thì Chúa Giêsu dạy: Hãy dùng tiền của mà tạo lấy bạn hữu. Người nói rõ: Phòng khi hết tiền hết bạc họ sẽ đón anh em vào nơi vĩnh cửu. Như thế “bạn hữu” là những người bạn có thể đón anh em vào nơi vĩnh cửu, chứ không phải là bạn nhậu, bạn ăn chơi. Như vậy, bạn hữu ở đây chính là những người mà Chúa đã từng nói: Ai cho anh em bé mọn chỉ một chén nước lã vì Danh Thầy, thì không mất phần thưởng, đó là những người nghèo khó, bần cùng, đói rách, những người đang cần đến sự giúp đỡ của ta. Tiếp đến, Chúa Giêsu dạy về sự trung tín trong công việc được trao: Ai trung tín trong việc nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn. Anh em không trung tín trong việc sử dụng của cải thế gian thì sẽ không được trao cho của cải chân thật.
Thưa quý OBACE, qua câu chuyện hôm nay, Chúa Giêsu đã kết luận: Không ai có thể làm tôi hai chủ. Anh em không thể vừa làm tôi Thiên Chúa vừa làm tôi tiền của được. Đây cũng là lời nhắc bảo cho tất cả mỗi người chúng ta, dù là linh mục, tu sĩ hay giáo dân. Tiền bạc, của cải vẫn luôn là một cám dỗ rất hấp dẫn và liên tục, cho dù là ai thì cũng đều có thể dễ dàng gục ngã trước sức cám dỗ của nó. Chúng ta vẫn có thể thấy các linh mục, tu sĩ không sống đúng với tinh thần khó nghèo của Tin Mừng, ăn diện, mua sắm những đồ đắt tiền như người đời, nhất là chạy theo và để mình bị lệ thuộc vào những người giàu có lắm của. Đôi khi chúng ta nặng lời kết án họ, nhưng đàng khác, chúng ta cũng cần cầu nguyện và cảnh giác chính mình, vì những dấu hiệu bên ngoài đó cho thấy họ đã không vượt qua được cám dỗ và nhất là họ đã thu hẹp sự hiện diện của Chúa trong tâm hồn.
Đối với người tín hữu giáo dân, cám dỗ thờ tiền bạc là cám dỗ rất mạnh, bởi vì họ đang phải đối diện từng ngày với cơm áo gạo tiền và công danh sự nghiệp. Chính từ những nhu cầu thiết yếu ấy, tiền bạc dần trở thành cám dỗ khiến cho nhiều người để có được của cải, địa vị mà đánh đổi cả Thiên Chúa, hoặc coi việc thờ phượng Thiên Chúa chỉ là tuỳ phụ. Có nhiều người bị sức hút của tiền bạc của cải dẫn đến làm ăn gian dối, bỏ qua luật Chúa và những đòi hỏi của Tin Mừng, họ lấy sự giàu sang làm cái áo che đậy cho vẻ bên ngoài của mình. Thậm chí còn có những người dựa vào tiền bạc của cải, quyền lực, sẵn sàng xử ép và xử ác với những người dám đụng chạm đến mình. Đáng buồn hơn, nhiều người đã biến tiền bạc thành cùng đích cuộc đời vì cho rằng có tiền là có tất cả, và coi tiền là tiên là phật.
Dựa vào lòng tham và khát khao làm giàu của con người, nhiều kẻ xấu đã giăng ra những cái bẫy nguy hiểm với những chiêu trò hấp dẫn như: làm giàu không khó, việc nhẹ lương cao, làm giàu cấp tốc… Nghe những quảng cáo như thế, tưởng chừng như vô lý, thế nhưng lại có rất nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ bị sa vào cái bẫy và cám dỗ này, để rồi phải trả những giá rất đắt, có khi phải trả giá bằng cả mạng sống. Có rất nhiều bạn trẻ chỉ vì sức hút của đồng tiền, vì tham vọng giàu có mà đánh đổi đời sống đạo đức và linh hồn của chính mình, họ sẵn sàng loại trừ Thiên Chúa qua một bên để chỉ lo cho việc làm sao kiếm được thật nhiều tiền, nhiều của.
Cám dỗ dành hết cả cuộc đời để lao vào tìm kiếm của cải và chấp nhận làm tôi tớ cho tiền bạc, là cám dỗ triền miên với hết mọi người. Xin Chúa giúp mỗi người chúng ta luôn biết tìm đến với Lời Chúa để được hướng dẫn, bảo vệ, giữ gìn; siêng năng tìm đến với Bí tích Thánh Thể và Thánh lễ mỗi ngày, để chính Chúa trở nên sức mạnh giúp ta vượt thắng cám dỗ. Amen!
